NUÔI TRỒNG THỦY SẢN – THUẬN LỢI VÀ THÁCH THỨC

Tiềm Năng Phát Triển Nuôi Trồng Thủy Sản

Với hơn 3.260 km đường bờ biển, hàng ngàn kênh rạch, ao hồ và 1,4 triệu ha mặt nước nội địa, Việt Nam là quốc gia lý tưởng cho nuôi trồng thủy sản nước mặn, lợ và ngọt.

Ngành thủy sản đóng góp quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu nông nghiệp, tạo việc làm và sinh kế cho hàng triệu người. Tuy nhiên, sự gia tăng quy mô nuôi trồng đi kèm với nguy cơ ô nhiễm môi trường, bùng phát dịch bệnh và biến đổi khí hậu đang đe dọa hiệu quả sản xuất.

Các Mầm Bệnh Gây Hại Trong Ao Nuôi

Môi trường xấu là điều kiện lý tưởng để mầm bệnh phát triển nhanh chóng. Có 4 nhóm mầm bệnh chính:

1. Bệnh Do Virus

• WSSV – Hội chứng đốm trắng: Tôm bỏ ăn, xuất hiện đốm trắng dưới vỏ → chết hàng loạt

• YHV – Vàng đầu: Tôm lờ đờ, gan tụy vàng, tỷ lệ chết có thể lên đến 100%

• BMV, IHHNV: Gây hoại tử gan, tụy và mô máu ở tôm sú, tôm chân trắng

2. Vi khuẩn Vibrio spp.

• Gây các bệnh phát sáng, đỏ thân, mòn vỏ

• Xuất hiện nhiều vào cuối vụ, khi chất hữu cơ và mật độ vi khuẩn cao

• Vibrio parahaemolyticus, alginolyticus, harveyi là các chủng phổ biến

3. Nấm Sợi

• Fusarium, Lagenidium, Sirolpidium gây chết cao ở ấu trùng

• Bám vào mang, gây hoại tử mô, khiến tôm ngạt thở

4. Động Vật Nguyên Sinh

• Zoothamnium, Gregarines, Microsporidia… gây đục cơ, ký sinh ruột và mang

• Khi vượt ngưỡng, dễ gây bùng phát dịch

Tác Hại Của Việc Lạm Dụng Hóa Chất Và Kháng Sinh

• Tạo tồn dư trong thủy sản → mất thị trường xuất khẩu

• Vi khuẩn kháng thuốc → khó điều trị hiệu quả

• Ô nhiễm nước → hủy hoại hệ vi sinh có lợi trong ao

Việc phụ thuộc vào thuốc khiến người nuôi gặp rủi ro về chi phí, sức khỏe vật nuôi và an toàn thực phẩm.

Giải Pháp Bền Vững: Chế Phẩm Sinh Học

Sử dụng vi sinh và enzym sinh học là xu hướng được ưa chuộng vì:

Lợi ích chính:

• Phân hủy chất hữu cơ đáy ao

• Giảm độc tố như NH₃, H₂S, NO₂

• Ổn định pH, oxy hòa tan, giảm sốc môi trường

• Tăng cường hệ miễn dịch tôm, cá

• Không để lại tồn dư độc hại

Các chế phẩm phổ biến:

• EMUNIV.S: Chứa vi khuẩn Nitrosomonas, Nitrobacter xử lý NH₃ → NO₃

• Chiết xuất Yucca: Hấp thụ khí độc H₂S, NH₃, xử lý nhanh

• Probiotic dạng bột/viên: Trộn vào thức ăn để tăng đề kháng